به نقل از «جام جم آنلاین»

سرخی خاطره‌های شب‌بلند

تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۶۸۰۱۰

 نوبرانه‌ها را برایش کنار گذاشته و از به‌خاطر‌آوردن شبی که قرار است با آنها بگذراند، قندی شیرین در دلش آب می‌شود. کمی از شب گذشته که زنگ در را می‌زنند و ولوله مهمانی به‌پا می‌شود. دور کرسی پر می‌شود از خانواده و این‌بار همه تلفن‌های همراه را کنار در گذاشته‌اند و حافظ را دست‌به‌دست می‌کنند و هرکدام یک شعر می‌خوانند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پدربزرگ از مدل خواندن بچه‌ها و آشنا نبودن‌شان خنده‌اش گرفته. اشک شوق و خنده با هم غلت می‌خورند و دست در دست هم از چین‌وشکن‌های صورت پدربزرگ پایین می‌آیند. چنین یلدایی نه دور است و نه از یاد رفته. فقط باید دل به آن داد و همراه شد. شب یلدا خیلی طولانی نیست. چه‌بسا که وقتی با خانواده می‌گذرد، کوتاه‌تر هم می‌شود. به بهانه این شب طولانی و ماندگار، با برخی هنرمندان رادیووتلویزیون گفت‌وگو کردیم و خاطره آنها را از این شب اصیل ایرانی جویا شدیم.

یلدای ماندگار در روزنامه جام‌جم

هوشنگ توکلی، بازیگر تلویزیون: سال قبل شب‌یلدا به روزنامه جام‌جم دعوت شدم و آنجا بودم. خاطره خیلی خوبی برایم بود و ماندگار شد. بودن در آن جمع برایم خیلی خاطره‌انگیز بود. همه دوستان آن شب تلاش می‌کردند شب شادی برایم ماندگار شود. در آن شب با دوستان روزنامه جام‌جم فال حافظ خواندم. این‌که برای اولین بار شب‌یلدا در یک رسانه حاضر باشم، برایم جالب بود. در آن شب احساس کردم اهالی جام‌جم ارزش زیادی برای پیشکسوت‌ها قائل هستند و آن شب برایم خیلی ماندگار شد. البته خاطره یلدایی زیادی از کودکی دارم. پدرم عادت داشت از یک هفته قبل، تدارک آن شب را ببیند. بسته‌هایی که به خانه می‌آورد را مادرم باز نمی‌کرد و صبر می‌کرد شب یلدا برسد. آجیل، شیرینی یا هندوانه داشتیم و مهم‌ترین چیز برای ما انار بود. شاید اولین‌بار از دهان پدرم شنیدم که انار یک میوه بهشتی است. این خاطره‌ها از کودکی با من مانده است. من هم از یک هفته قبل انارهای شیرین خریدم و کنار گذاشته‌ام تا به یاد گذشتگان آن شب را بگذرانیم و یلدا را با انار، شیرین کنیم.

یلدای کودکی با رادیو

محمد فیلی، بازیگر: شب‌یلدا برای من خاطرات زیادی دارد. وقتی به ۷۰سال قبل نگاه می‌کنم، خاطره‌های زیادی از آن زمان تاکنون برای‌مان مانده است. به‌خصوص آن زمانی که من در شیراز و کنار خانواده بودم روزهای خوشی برایم بود. البته الان هیچ‌کدام نیستند. آن دوران خوب را کنار خانواده گذراندم. گذراندن شب یلدا کنار خانواده، پر از خاطره است. خود یلدا شاید به نظر طولانی بیاید اما گذراندن این شب کنار خانواده آن را به‌سرعت کوتاه می‌کند. دوست داشتم این شب ادامه داشت و آن دورانی که کنار خانواده بودیم تکرار می‌شد. خیلی وقت‌ها وقتی در کنار خانواده بودیم، زود صبح می‌شد و خاطره‌سازی هم به پایان می‌رسید. قصه‌گفتن مادربزرگ و پدربزرگ در آن زمان بخش اصلی یلدای‌مان بود. رادیو را هم روشن می‌کردیم و منتظر می‌ماندیم تا گرم شود. تنها سرگرمی ما همین‌ها بود. در کنار آن همین قصه‌گفتن‌های بزرگ‌ترها، شب‌های خاطره‌انگیزی برای‌مان داشت.

شاهنامه‌ای که آخرش ناخوش است!

عباس محبی، بازیگر و گوینده رادیو: یلدا همیشه خاطره‌ساز است. در دوران کودکی ما تنور بود و کرسی. زغال را درست می‌کردند و در تنور می‌گذاشتند. آبگوشت را هم همین‌طور بار می‌گذاشتند. شب یلدا یک کدو می‌گذاشتند تا آماده شود. من و برادرم کدو را خوردیم و چیزی برای شب نگذاشتیم. پدرم که آمده بود، می‌خواست شاهنامه بخواند. مثل نظامی‌های امروز بود و می‌گفت من از صبح زیاد حرف زدم و برای این‌که صدایم صاف شود، کمی از کدو می‌خورم. به مادرم اشاره کرد که کدو را بیاورد تا کمی بخورد و صدایش باز شود و بعد، شاهنامه بخواند. مادرم به من گفت کدو را از تنور بیرون بیاور. من هم مانده بودم چه کنم. پدرم فهمید. گفت: «کدو را خورده‌ای؟ شماها لیاقت شاهنامه ندارید!» پدرم به ما می‌گفت که آخرش شاهنامه برایم ناخوش شده و می‌خندید.

اتفاق تلخ یلدایی و رفاقت‌های جدید

فاطمه آل‌عباس، گوینده رادیو: از یلدا خاطره زیادی دارم اما یک خاطره برایم ماندگار شد. نمی‌خواهم بگویم خاطره تلخ چون بخشی از کار ماست. حدود سه یلدای قبل و شروع کرونا، با یک گروه در برنامه «شب‌ایرانی» شبکه جام‌جم برنامه داشتیم. یک برنامه ویژه شب‌یلدا داشتیم که خیلی به ما خوش گذشت و برنامه خوب و ویژه‌ای بود. خاطره‌ای که از آن شب دارم این است که یک عزیزی آن شب برایم گلدان گل هدیه آورد و برنامه را با حال‌وحس خوب به پایان رساندیم. من تازه می‌خواستم بعد از برنامه با خانواده مراسم یلدا را بگذرانم که اواخر شب بود اما آن شب به یک خاطره تلخ‌وشیرین برایم تبدیل شد. وقتی می‌خواستم از پله‌ها پایین بیایم، من و گلدان با هم سقوط کردیم و من هم زمین خوردم. البته آن شب متوجه شدم که هر چیزی یک حکمتی دارد چون من اصرار داشتم گل را نپذیرم و آن دوست عزیز هم اصرار به دادن هدیه داشت اما بودن آن گلدان همراه من، باعث شد تا صورتم هنگام زمین‌خوردن آسیب نبیند. شاید به نظر برسد که این خاطره، بخش تلخ یلدا بود اما واقعا برای من خیلی چیزها را ثابت کرد و نشان داد محیط‌های کاری من خانواده من هستند. بچه‌های گروه مثل خانواده من کنارم بودند. وقتی بعد از دو ماه توانستم به برنامه برگردم، احساس می‌کردم هوایم را داشتند و آن خاطره گرچه تلخ، دوستی‌های قوی را بین ما شکل داد. نکته مهم دیگری که آن شب برایم داشت این بود که قبل از آن، بیشتر با رادیو کار می‌کردم و با بچه‌های تلویزیون خیلی شب‌یلدا را تجربه نکرده بودم اما آن یلدا دوستی‌های ماندگاری برایم به‌جا گذاشت.

روزنامه جام جم 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: خاطره شب بلند چله زمستان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۶۸۰۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طریقه خواندن نماز شب و فضیلت آن

«نماز شب» یکی از نماز‌های مستحب است که در اسلام بر خواندن آن تاکید زیادی شده و برای آن پاداش‌های بسیاری ذکر گردیده است. نقل شده است که در مجلس اول ملاقات مرحوم علامه طباطبایی (ره) با استاد اخلاق خود، مرحوم آقا سید علی قاضی (ره)، مرحوم قاضی به ایشان فرموده‌اند: فرزندم! اگر دنیا می‌خواهی نماز شب بخوان، اگر آخرت هم می‌خواهی نماز شب بخوان.

فضیلت نماز شب

به گزارش صدا و سیما، امام صادق (علیه‌السّلام) فرمودند: «نماز شب صورت را زیبا و خلق را نیکو و انسان را خوشبو می‌گرداند، رزق را زیاد و قرض را ادا می‌کند، اندوه را برطرف می‌سازد و چشم را جلا می‌دهد.» رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمودند: «نماز شب وسیله‌ای است برای خوشنودی خدا و دوستی ملائکه.» امام صادق (علیه‌السّلام) فرمودند: «در خانه‌هایی که نماز شب خوانده می‌شود و قرآن تلاوت می‌گردد، آن خانه‌ها نزد آسمانیان هم، چون ستاره درخشانند.»

کیفیت

نماز شب مجموعاً یازده رکعت است:

۱. هشت رکعت آن دو رکعت، دو رکعت، مانند نماز صبح خوانده می‌شود و این چهار دو رکعتی؛ به نیت نماز شب می‌باشد.

۲. دو رکعت نماز شَفْعْ: بهتر است در رکعت اول آن بعد از حمد، سوره ناس و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره فلق خوانده شود.

۳. یک رکعت نماز وَتْر: بعد از حمد سه بار سوره توحید و یک بار سوره «فلق» و یک بار سوره «ناس» بخوانیم و می‌توان یک سوره تنها خواند، سپس دست‌ها را برای قنوت به‌سوی آسمان بالا می‌بریم و حاجات خود را از خدا می‌خواهیم؛ و برای چهل مؤمن دعا می‌کنیم؛ و طلب مغفرت می‌کنیم و هفتاد مرتبه می‌گوئیم: «استغفرالله ربّی و اتوبُ الیه.»

از پروردگار خود طلب آمرزش و مغفرت می‌کنیم و به‌سوی او بازگشت می‌نمایم.

آن گاه ۷ بار می‌گوئیم «هذا مقامُ العائذٍِ بکَ منَ النّارِ»؛ این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می‌برد؛ و بعد از آن ۳۰۰ مرتبه می‌گوییم: «العفو» و سپس می‌گوئیم: «ربّ اغفرلی و ارحمنی وتُب عَلیَّ انّکَ انتَ التّوابُ الغفُورُ الرّحیم.»

احکام نماز شب

برای نماز شب احکامی بیان شده است:

نیت

هشت رکعت به نیت نماز شب و سپس دو رکعت نماز شفع و آن گاه یک رکعت نماز وتر، که با فضیلت‌ترین نماز شب، نماز وتر و شفع است و دو رکعت شفع برتر از وتر است.

برای نماز شب می‌توان به نماز شفع و وتر اکتفا کرد و تنگی وقت می‌توان تنها به نماز وتر اکتفا نمود.

وقت نماز شب

وقت نماز شب از نیمه‌شب تا فجر صادق است و هنگام سحر از سایر مواقع بهتر است و تمامی ثلث آخر شب سحر محسوب می‌شود؛ و افضل از آن خواندن نماز شب نزدیکی‌های فجر است. البته شخص مسافر می‌تواند نماز شب را پیش از نیمه‌شب بخواند. جوانی که می‌ترسد خواب بماند و نماز شب از او فوت شود، می‌تواند نماز شب را پیش از نیمه‌شب بخواند.

کسانی که برای خواندن نماز شب بعد از نیمه‌شب عذری دارند مانند پیرمردان و یا کسی که از سرد شدن هوا می‌ترسد و... می‌توانند نماز شب را قبل از نیمه‌شب بخوانند.

جواز نشسته خواندن

جایز است انسان نماز شب را نشسته بخواند حتی در حال اختیار. ولی اگر می‌خواهد نشسته بخواند بهتر آن است که هر دو رکعت نشسته را یک رکعت ایستاده حساب کند؛ بنابراین باید هشت بار دو رکعت نشسته و هر دو رکعت به یک سلام که جمعاً شانزده رکعت به نیت نماز شب می‌شود، بخواند و دوباره دو رکعت هر دو رکعت به یک سلام به نیت نماز شفع و دو بار یک رکعت هر یک رکعت به یک سلام به نیت نماز وتر.

خلاصه کردن

خواندن سوره در رکعت‌های نماز شب لازم نیست و می‌تواند فقط به خواندن سوره حمد اکتفا کند. هم‌چنین قنوت در رکعت‌های دوم مستحب است و می‌تواند بدون قنوت بخواند. نماز وتر یک رکعت است و می‌شود آن را بدون قنوت به جا آورد. همچنین لازم نیست همه یازده رکعت را در یک مجلس و پشت سر هم بخواند، بلکه می‌تواند در دو سه نوبت بخواند، بلکه جدا جدا خواندن افضل است، همان‌طور که رسول خدا تهجد می‌کرد.

بلند خواندن

مستحب است که نماز شب را بلند بخواند تا اگر از خانواده‌اش کسی می‌خواهد برای به نماز شب برخیزد، بیدار شود، چنان چه در روایت است و برخی از علما نیز تصریح به استحباب جهر (بلند خواندن و مشخص بودن صدا) نموده‌اند.

بدیهی است که استحباب بلند خواندن نماز شب در جایی است که امن از ریا و سُمعه باشد و اگر خدای ناخواسته خوف ریا و سُمعه در بلند خواندن باشد باید آهسته بخواند.